CORONA VİRÜS SALGINI  VE İŞÇİLERİN  HAKLARI 

  • Ülkemizde korona virüs dolayısıyla İçişleri Bakanlığı’nın yayınladığı genelge ile birçok işletme geçici olarak kapatılmış durumda. Bu durum dolayısıyla bazı işverenler haksız olarak işçileri işten çıkarmaktalar. Buna karşın, bir çok  işletme  faaliyetlerine devam ettiklerinden hali hazırda milyonlarca işçi hastalık riski ile karşı karşıyadır. Somut gerçek karşısında, Corona Virüsü salgını, işyerleri ve işçiler yönünden, İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu’nun 13. maddesinde ifade edildiği şekilde ciddi ve yakın tehlike kapsamındadır. Bu nedenle, ülke genelindeki tüm işyerlerinde gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınması yasal bir zorunluluktur.
  • CORONA VİRÜSÜ NEDENİYLE İŞİN  1 HAFTADAN UZUN  SÜRE DURMASI  HALİNDE İŞÇİ İŞ AKDİNİ FESHEDEBİLİR Mİ?

4857 sayılı İş Kanunu’nun 24/3. fıkrasında, “İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler” ortaya çıkması halinde, işçinin, iş sözleşmesini derhal sona erdirebileceği düzenlenmiştir. Bu durumda, işçi, kıdem tazminatına hak kazanarak iş  akdini  sonlandırabilir.

Corona virüsü işyerinde işin durmasına veya tatil edilmesine sebep olduysa, bu durum bir haftadan uzun sürdüyse işçinin iş sözleşmesini derhal feshetme hakkı doğacak, işçi bu hakkı kullanırsa kıdem tazminatı almaya da hak kazanacaktır.

  • CORONA VİRÜS İŞÇİYE HAKLI NEDENLE FESİH HAKKI VERİR Mİ?

İşçinin, aynı işyerinde çalışan işçi arkadaşlarını veya işverenlerinin bulaşıcı bir hastalığa yakalanması işçiye, İş Kanununun 24/1-b ye göre iş sözleşmesini derhal ve haklı nedenle fesih hakkı vermektedir.

İş Kanununun 24.maddesinin 1-b fıkrası “ İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa “ işçiye haklı nedenle derhal fesih hakkı vermektedir.

İşçi    çalıştığı  işyerinde arkadaşı veya   işvereni bulaşıcı bir hastalığa  yakalanması  halinde   kıdem tazminatına  hak kazanarak  iş  akdi sonlandırılabilir

  • CORONA VİRÜSÜ NEDENİYLE İŞVEREN İŞ AKDİNİ FESHEDEBİLİR Mİ?

4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/3.fıkrasında da, bukez, “İşçiyi işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması” halinde, işverenin, iş sözleşmesini derhal sona erdirebileceği düzenlenmiştir. Bu durumda da, işçi, kıdem tazminatına hak kazanacaktı.

İşçinin raporlu olmamakla birlikte bulunduğu yerde uygulanan karantina sebebiyle işe gidememesi durumunda da bu bir  “zorlayıcı sebep” olacağından işverenin bu işçilere bir hafta boyunca yarım ücret ödemesi gerekir ,bir haftadan sonra yine işverenler için haklı fesih imkanı doğacaktır; ancak sağlık sebeplerine dayalı haklı fesihlerde olduğu gibi zorlayıcı nedene dayalı haklı fesihlerde de, işveren ihbar tazminatı ödemekle yükümlü olmasa bile kıdemi bir yılı aşan işçilere kıdem tazminatı ödemelidir

  • İŞVEREN, İŞÇİLERİ ÜCRETSİZ İZNE VEYA YILLIK ÜCRETLİ İZNE ÇIKARTABİLİR Mİ?

 

İşçilerin onay vermemesi halinde, işverenler, işçileri ücretsiz izne çıkaramazlar. İşten atma tehdidi ile işçilere imzalatılan ücretsiz izin talep dilekçelerinin veya formlarının bir geçerliliği yoktur. İşverenin, onayı olmadan tek taraflı olarak işçiyi izne çıkarması tek taraflı bir işten çıkarma olduğundan, işçi, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanacağı gibi, işe iade davası da açabilecektir. İşe iade dava açma süresi, ücretsiz iznin işçiye bildirilmesinden itibaren işlemeye başlayacaktır.

  • İŞTEN ÇIKARILAN İŞÇİ İŞSİZLİK FONUNDAN YARARLANABİLİR Mİ VE İŞÇİLERİN KISA SÜRELİ ÇALIŞMADA HAKLARI NELERDİR?

İşçiler, işten çıkarılmaları halinde 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 50. maddesine göre işsizlik ödeneğine başvuru yapabilirler.

Yine, zorlayıcı sebep nedeni ile işverenler, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun Ek 2. maddesi uyarınca Türkiye İş Kurumu’na kısa çalışma ödeneği için müracaatta bulunabilirler. Kısa çalışmada, işyeri tümden kapansa dahi, işçilere, ilk hafta ücretlerinin yarısı işveren tarafından ödenmektedir.